Ochrona organizmu (Dr hab. Jadwiga Biernat)

W miarę udoskonalania życia pierwotnego człowieka zaczęły pojawiać się nowe zagrożenia toksykologiczne. Wynalezienie ognia i rozpalenie pierwszego ogniska rozpoczęło erę zanieczyszczania naturalnego środowiska życia człowieka - powietrza, wody, gleby. Rozwój cywilizacji, przemysłu, transportu, rolnictwa ustawicznie to zanieczyszczenie pogłębia. Wszystkie toksyny zagrażające środowisku zewnętrznemu mogą przedostać się do roślinnych i zwierzęcych produktów żywnościowych. Żywność i pasze dla zwierząt z nich wyprodukowane zawierać mogą całą gamę.SPIS TRESCIWstęp 7 1. Czy to nie jest przypadkiem trucizna? 9 2. Co się dzieje z trucizną w organizmie człowieka? 13 3. Kto i kiedy jest najbardziej narażony na różne zatrucia? . . . . 18 4. Jak należy udzielać pierwszej pomocy w zatruciach ostrych? . . 20 5. Czy są pożyteczne trucizny? 22 6. Substancje toksyczne w świecie zwierząt 24 Jady i substancje szkodliwe wydzielane przez owady . . . . 25 Jady wydzielane przez chrząszcze 29 Jady wydzielane przez skorpiony i pająki 30 Jady wydzielane przez niektóre gatunki zwierząt morskich . . 33 Jady wydzielane przez ryby i ryby trujące 35 Jady wydzielane przez płazy 38 Jady wydzielane przez węże 41 7. Substancje toksyczne w świecie roślin 47 Trucizny roślinne porażające ośrodkowy układ nerwowy . . . 50 Trucizny roślinne porażające układ krążenia 57 Trucizny roślinne porażające układ oddechowy 60 Trucizny roślinne uszkadzające przewód pokarmowy . . . . 62 Trucizny roślinne uszkadzające układ krwiotwórczy . . . . 63 Trucizny roślinne porażające nerwy ruchowe i układ mięśniowy . 64 Rośliny alergogenne 65 8. Substancje toksyczne występujące w używkach roślinnych . . . 67 9. Inne używki roślinne wywołujące przyzwyczajenie 71 10. Roślinne substancje o działaniu narkotycznym i halucynogennym. 77 11. Trucizny owiane legendą grozy — cyjanek, arszenik, sublimat. . 83 12. Leki a trucizny 88 Leki o działaniu depresyjnym na centralny układ nerwowy . . 91 Leki działające pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy . . 94 Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne 95 Antybiotyki i sulfonamidy 98 Leki stosowane w schorzeniach układu krążenia 100 Leki stosowane w schorzeniach przewodu pokarmowego . . . 103 Leki przeciwnowotworowe 105 13. Substancje szkodliwe i toksyczne w żywności 107 Naturalne toksyny i substancje szkodliwe występujące w produktach spożywczych pochodzenia zwierzęcego 108 Naturalne substancje toksyczne i szkodliwe występujące w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego 114 Naturalne substancje toksyczne roślin wyższych wykorzystywanych w żywieniu człowieka 121 14. Chemiczne substancje przypadkowo zanieczyszczające żywność lub celowo do niej dodawane 126 Przypadkowe chemiczne zanieczyszczenia żywności 128 Niebezpieczne związki azotu — azotany, azotyny i nitrozoaminy. 132 15. Chemikalia celowo dodawane do żywności 142 Substancje konserwujące 144 Substancje barwiące 145 Sztuczne środki słodzące 147 Substancje wzmacniające smak i zapach 148 Substancje dodatkowe usprawniające procesy technologiczne . 149 16. Toksyczne zanieczyszczenia środowiska 160 Toksyny chemiczne w powietrzu 162 Toksyny chemiczne w wodach naturalnych 169 Toksyny chemiczne w glebie 175 Bibliografia 181